Cách sửa quạt điện không quay đơn giản cho mọi loại quạt

Khi gặp tình trạng quạt bật nhưng cánh lại đứng yên, nhiều người bắt đầu tìm hiểu cách sửa quạt điện không quay vì lo lắng thiết bị có thể hỏng nặng. Bài viết từ QuatDien.com sẽ chỉ ra các nguyên nhân phổ biến và hướng dẫn từng bước kiểm tra đơn giản, dễ áp dụng tại nhà. Nhờ đó, bạn có thể tự xử lý, tiết kiệm chi phí và giúp quạt hoạt động ổn định trở lại.

Nguyên nhân và cách sửa quạt điện không quay

Để nắm rõ nguyên nhân và thực hiện đúng cách sửa quạt điện không quay, bạn cần xác định chính xác vị trí gây lỗi. Dưới đây là những trường hợp thường gặp và hướng xử lý.

Quạt có điện nhưng không quay do cầu chì đứt

Nhiều loại quạt điện được trang bị cầu chì nhiệt nhằm tự động ngắt nguồn khi động cơ quá nóng. Nếu mô-tơ hoạt động liên tục hoặc bị kẹt khiến nhiệt độ tăng cao vượt mức cho phép, cầu chì sẽ bị cháy hoặc đứt để bảo vệ máy. Khi cầu chì hỏng, quạt vẫn có điện nhưng không thể khởi động.

Hướng dẫn sửa: 

• Ngắt nguồn điện hoàn toàn trước khi kiểm tra.
• Tháo cụm mô-tơ và tìm cầu chì nhiệt để xem có bị cháy hoặc đứt không.
• Thay cầu chì mới đúng thông số nếu phát hiện hư hỏng.
• Kiểm tra thêm nguyên nhân gây quá nhiệt để tránh lặp lại lỗi.

Trục quạt kẹt hoặc bám bẩn khiến quạt không chạy

Trục quạt dễ bị bám bụi, khô dầu hoặc rỉ sét nếu không vệ sinh định kỳ. Lớp bụi và mạt kim loại tích tụ lâu ngày khiến trục quay nặng, làm quạt rung mạnh hoặc đứng máy. Khi gặp tình trạng này, hiểu đúng cách sửa quạt điện không quay giúp bạn xử lý nhanh và tránh hư hỏng nặng hơn.

Hướng dẫn sửa:

• Ngắt điện hoàn toàn và tháo lồng quạt để tiếp cận trục quay.
• Tháo trục mô-tơ, kiểm tra xem có bụi bẩn, rỉ sét hoặc mạt kim loại bám không.
• Vệ sinh sạch trục và nhỏ dầu bôi trơn chuyên dụng vào hai đầu trục.
• Lắp lại hoàn chỉnh các bộ phận của quạt điện và chạy thử để kiểm tra độ nhẹ của trục.

Motor hoạt động nhưng cánh không quay vì khô dầu

Một trong những nguyên nhân phổ biến khiến quạt đứng yên dù mô-tơ vẫn chạy là do hệ trục bị khô dầu. Khi thiếu chất bôi trơn, bề mặt tiếp xúc giữa trục và bạc thau tạo ra ma sát lớn, làm cánh quay nặng, xoay chậm hoặc không khởi động. Lâu ngày, lực ma sát này còn có thể làm mòn hoặc hỏng bạc thau.

Hướng dẫn sửa:

• Ngắt điện hoàn toàn và tháo lồng quạt để kiểm tra trục.
• Làm sạch bụi bẩn và mạt kim loại bám trên trục và bạc thau.
• Nhỏ dầu bôi trơn chuyên dụng vào hai đầu trục đến khi quay nhẹ.

Quạt mất lực hoặc không quay do tụ điện hư

Tụ điện là linh kiện giúp quạt khởi động và tạo lực quay ban đầu. Khi quạt hoạt động liên tục trong thời tiết nóng hoặc chịu tải lớn, tụ dễ bị quá nhiệt, dẫn đến phồng, rò dầu, nứt vỡ hoặc sụt giảm trị số. Khi tụ điện quạt yếu hoặc hỏng, mô-tơ vẫn có điện nhưng không đủ lực để kéo cánh, khiến quạt không thể khởi động.

Hướng dẫn sửa:

• Tháo nắp mô-tơ và kiểm tra tụ điện xem có phồng, rò dầu hoặc biến dạng không.
• Dùng đồng hồ đo điện dung (AOV hoặc VOM có thang đo µF) để kiểm tra trị số thực tế của tụ.
• Thay mới tụ điện đúng thông số µF ghi trên tem quạt nếu tụ đã yếu hoặc hỏng.
• Lắp lại linh kiện và chạy thử để kiểm tra lực quay và độ ổn định của quạt.

Mô-tơ ma sát lớn, sát cốt làm quạt đứng máy

Tình trạng sát cốt xảy ra khi rotor bị lệch và chạm vào stator trong quá trình quay. Đây là một trong những lỗi khiến nhiều người phải tìm đến cách sửa quạt điện không quay để xử lý, vì bạc đạn hoặc bạc thau mòn sẽ làm trục mất cân bằng. Ngoài ra, việc lắp ráp sai vị trí hoặc trục bị đặt lệch cũng khiến rotor bị hút về một phía và kẹt cứng khi vận hành.

Hướng dẫn sửa:

• Ngắt điện và tháo rời mô-tơ để kiểm tra trục và rotor có bị lệch hay không.
• Vệ sinh kỹ khu vực bạc đạn, bạc thau và loại bỏ bụi, mạt kim loại bám trong khe mô-tơ.
• Tra dầu bôi trơn vào trục và bạc đạn; thay mới linh kiện nếu phát hiện mòn nặng.
• Lắp lại mô-tơ đúng vị trí, đảm bảo rotor không chạm stator, rồi chạy thử để kiểm tra độ êm.

Cách sửa quạt không đảo

Khi quạt bật công tắc nhưng vẫn không quay và không đảo chiều, lỗi thường xuất phát từ các bộ phận cơ – điện bên trong bị hỏng hoặc xuống cấp. Các sự cố có thể đến từ dây nguồn, công tắc, mô-tơ, bộ bánh răng đảo chiều hoặc bo mạch điều khiển. Nếu những linh kiện này mòn, cháy hoặc chập mạch, quạt sẽ dừng hoạt động dù vẫn có điện vào.

Hướng dẫn sửa:

• Kiểm tra toàn bộ hệ thống điện vào quạt: phích cắm, dây dẫn, công tắc, mô-tơ để xem có dấu hiệu cháy hoặc đứt không.
• Mở hộp đảo chiều để kiểm tra bánh răng có bị mòn, gãy, kẹt hoặc tuột trục không.
• Kiểm tra bo mạch để phát hiện tình trạng chập, cháy, nổ linh kiện, hoặc tụ điện suy yếu.
• Nếu lỗi nằm ở phụ kiện đơn giản như phích cắm, công tắc hoặc bánh răng, chỉ cần thay mới.
• Nếu lỗi thuộc nhóm linh kiện điện tử, hãy mang quạt đến trung tâm sửa chữa hoặc bảo hành để kỹ thuật viên xử lý an toàn.

Những điều cần lưu ý khi kiểm tra và sửa quạt không xoay được

Trước khi bắt tay vào việc sửa chữa quạt điện tại nhà để khắc phục tình trạng quạt không quay, bạn cần lưu ý những điểm quan trọng sau nhằm đảm bảo an toàn cho bản thân và thiết bị:

• Ngắt nguồn điện hoàn toàn trước khi chạm vào bất kỳ bộ phận nào của quạt.
• Tránh đặt linh kiện ở nơi ẩm ướt và đảm bảo tất cả bộ phận phải khô ráo trước khi lắp lại.
• Tháo lắp nhẹ tay, đặc biệt với mô-tơ và các chi tiết nhỏ dễ gãy hoặc lệch vị trí.
• Khi vệ sinh, có thể dùng nước pha xà phòng loãng hoặc cồn để loại bỏ bụi bẩn và dầu cũ.
• Không nên tự xử lý bo mạch, mạch điện nếu bạn không nắm rõ nguyên lý hoạt động.
• Khi lắp lại quạt, cần kiểm tra các khớp và vít giữ xem đã khớp đúng vị trí hay chưa.
• Nếu gặp lỗi phức tạp hoặc không chắc chắn cách xử lý, hãy liên hệ trung tâm kỹ thuật hoặc nơi bảo hành.

Qua bài viết, bạn đã nắm rõ các nguyên nhân thường gặp và những bước cần thiết trong cách sửa quạt điện không quay. Việc kiểm tra đúng quy trình sẽ giúp quạt chạy ổn định, tránh được các lỗi nặng và kéo dài tuổi thọ mô-tơ. Nếu thiết bị quá cũ hoặc linh kiện hỏng nặng, bạn có thể tham khảo các mẫu quạt mới chính hãng tại QuatDien.com để sử dụng lâu dài và an toàn hơn.

>> Bài viết liên quan:

• So sánh motor bạc thau và bạc đạn trong quạt điện chi tiết
• Quạt không quay nhưng máy vẫn chạy: 5 lỗi thường gặp nhất